Tissue Kağıt adlandırılan ve Kağıt Mendil, Tuvalet Kağıdı ve Kağıt Peçete gibi ince kağıt ürünlerini içeren kağıt üretimi ile ilgili yatırımlarında son gelişmeler ne durumdadır?
Tissue Kağıt sektöründe toplam kurulu kapasitenin 2022 yılı ilk çeyreği itibarıyla 1.150.000 ton/yıl miktarını geçtiği gözlenmektedir.

Türkiye sınırları içinde Tissue Kağıt üretimi için bugün itibarıyla en yüksek kapasiteye sahip firmaların sıralaması;
1.Hayat Kimya,
2.Lila Kağıt,
3.Eczacıbaşı Tüketim Ürünleri
olarak yer almakta diyebiliriz. Ancak, yatırımlar ve yeni devreye girecek TM üretimleri ile bu sıralamanın yakın zamanda değişmesi de mümkün gözükmektedir.

Sektörde Türkiye'de kurulu 4 TM(Tissue Machine) ile kapasitesi ile Hayat Kimya liderliği üstlenirken Şubat-2022'de devreye giren Dördüncü TM ile Lila Kağıt kurulu kapasite olarak az bir farkla ikinci sırada yer almaktadır. Eczacıbaşı Tüketim Ürünleri firması üçüncü büyük kurulu kapasiteye sahip olmasına karşılık, Aktül Kağıt firmasının TM3 yatırımının 2022 yılının ikinci çeyreğinde planlanan devreye girmesi sonrasında kurulu kapasite olarak Aktül Kağıt firmasının üçüncü sırayı alması beklenmektedir. Ancak, Eczacıbaşı Tüketim Ürünleri firmasının 2023 yılında yeni yatırımının devreye girmesi ile 250.000 ton/yıl kapasitesi ile yeniden üçüncü sıraya yükselmesi kaçınılmaz olacaktır. Essel Kağıt firması da 2021 yılında Osmaniye'de devreye aldığı ve şu anda Türkiye'de tek bir makine üretim kapasitesi olarak en yüksek kapasiteye sahip TM ile sektörde varlığını hissettirmeye başlamıştır.
Gelecekte Tissue Kağıt üretimi Türkiye pazarında söz sahibi firmaların Hayat Kimya, Lila Kağıt, Eczacıbaşı Tüketim Ürünleri ve Aktül kağıt firmalarının olacağı görülmektedir.
Hayat Kimya ve Lila Kağıt firmalarının benzer özelliklerinde birinin de yaklaşık 15 yıllık süreler içinde 4 TM yatırımını devreye almaları olarak gözlenmektedir. Aktül Kağıt firması da benzer yapıyı takip ederek 11 yıllık bir süreçte Üçüncü TM yatırımını devreye almayı planlamaktadır.

Ancak, hızlı büyümenin yanı sıra sektörü bekleyen muhtemel problemlerden bazılarını da belirtmek sanırım faydalı olacaktır. Avrupa'da 2021 yılında 1300 USD/tonu aşan selüloz fiyatları nedeniyle satışlara yansıyan maliyet fiyatları etkisi, Tissue Kağıt son kullanıcıları üzerinde talep şartlarını zorlamaktadır. Ayrıca, Türkiye'de ağartışmış selüloz üretim tesisi olmaması nedeniyle Tissue Kağıt üreticilerini tamamen dışarıya bağımlı yapmakta ve ülke olarak yüksek miktarlarda döviz çıkışına sebebiyet vermektedir. İkinci bir sıkıntı da Tissue Kağıt üretimlerinde hammadde maliyetlerinden sonra ikinci yüksek maliyet olarak enerji sarfiyatları yer almaktadır. Fosil kaynaklı enerji üretimleri dikkate alındığında 2021 yılından itibaren süregelen enerji üretim hammaddelerindeki fiyat artışları paralel olarak enerji üretimlerinde de fiyatların artmasına yol açmış; ayrıca hammadde de dışa bağımlılık nedeniyle enerji üretiminde kesintiler olması da yaşanmıştır.
Son olarak da, kağıt sektörünün en önemli tüketim maddelerinden olan suda geleceğe dönük kaygılardan dolayı kullanım şartlarında kısıtlamalar yaşanacağı artık kaçınılmaz görülmektedir.

Tissue kağıt üretimini yönlendiren firmaların her ne kadar zor olacağı bilinse de Türkiye'de selüloz üretimi, yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı enerji üretimi ve suyun tesis içinde geri kazanılması gibi yatırımları da dikkate alması gerektiğini belirtmek isteriz.