Kağıt sektörü dünyada 2021 yılını nasıl geçirdi ve 2022 yılından beklentiler ile kısa bilgiler vermeye çalışacağız.

2015-2019 yılları arasında online satışlar etkisi ile ambalaj kağıtları Pazar Payını % 4 yükselterek % 57' yükselirken, aynı yıllar arasında yazı tabı ve ofset kağıtlarda da % 5'lik bir geri çekilme ile % 26'a düştüğü gözlenmişti. Temizlik ve Hijyen Kağıtlarında ise aynı yıllar arasında Pazar payı % 16 civarında seyretmekte idi.

Özellikle Covid-19 salgının başlaması ile kağıt sektöründeki üretim paylarını ve dengelerini de değiştiğini görmekteyiz. Pandemi süresindeki sosyal hayattaki kısıtlamalar online alışveriş alışkanlıklarının artması sonucunu doğurarak, son tüketiciye teslim edilen ürünlerin sağlam ve dayanıklı ambalajlarda teslimatı da esas alınmıştır. Bunun da, ambalaj kağıdı ile oluklu mukavva ve kartona olan talebi artırdığı bilinmektedir. 2020 ve 2021 yılları dikkate alındığında bu talep artışının % 5 oranlarına olduğu ve 2022 yılında da %1 oranında artacağı öngörülerek Pazar payının % 63'e çıkacağı hesaplanmaktadır.
Son on yıllık ambalaj türüne göre kullanım oranlarına bakıldığında karton uzun süreli olarak satışlardan aldığın % 41'lik oranı korumasına rağmen, plastik ambalaj malzeme kullanımının % 5 artış ile % 37 civarına yükseldiği görülmektedir. Uzun süreli değerlendirmelerde, plastik ambalaj malzeme maliyetlerinde fosil yakıtlardaki fiyat artışı ve plastik ambalajlara karşı çevre kirlenmesi etkileri ile bu oranların ileriki yıllarda ambalaj kağıtları lehine değişeceği düşünülmektedir. Büyüyen ambalaj pazarında ambalaj kağıdı ile oluklu mukavva ve kartonun dayanıklı malların ambalajında kullanılması, Pazar payını korumada en önemli etki olarak değerlendirilmektedir. Çin'in pandemi öncesi ve sonrası küresel karton ihracatındaki artışı(Nisan20-Nisan21), 2019 yılı ile kıyaslandığında 1,4 milyar dolarlık bir artış göze çarpmaktadır. Bu da, Çin'in Avrupa ve Kanada gibi rakipleri karşısında Pazar payındaki artışını göz önüne sermektedir.
Ambalaj kağıdı ile oluklu mukavva ve karton üreticilerinin yakından ilgilendiği konulardan biri de kağıt geri dönüşümüdür. Avrupa'da kağıt geri dönüşüm oranı 1990'lı yıllarda % 39'larda iken 2020'li yıllara gelindiğinde % 75'e kadar çıkmıştır. Ancak, Çin'in 2018 yılında kağıt ithalatını yasaklaması nedeniyle geri dönüşüme yönelik kağıt tedarik zincirinde yavaşlamalar yaşanmaya başlamış ve fiyatlarda da belirgin düşüşler yaşanmıştır. Fiyatlardaki düşüler, geri dönüşüm işi ile uğraşan şirketlerin planladığı yapıda görü dönüşüm alt yapılarını finanse edememesine sebebiyet vermektedir.

Diğer yandan yazı tabı ve ofset kağıtlara olan taleplerde de, evden çalışma ve online eğitimlerin devreye girmesi ile düşüşler yaşandığı gözlenmektedir. 2022 yılında yazı tabı ve ofset kağıtlardaki Pazar payının % 20'lere kadar düşeceği beklenmektedir. 2021 yılının son çeyreğine girerken yıl içindeki selüloz fiyatlarında artış Avrupa'da % 53, Asya'da ise % 47 oranlarına çıkmıştı. Yazı tabı ve ofset kağıt üreticileri, ürettiği ürünlere talebin azalması nedeniyle selüloz fiyatlarındaki artışı gerektiği gibi yansıtamadığı için selüloz girdi maliyetlerinden en fazla olumsuz etkilenen üretici grubu olmuştur. Ancak, bu grupta yer alan üreticiler için 2022 yılı içinde selüloz ve odun fiyatlarında artışın yavaşlaması beklendiğinden bir önceki yıla göre daha iyi bir dönem geçireceği ön görülmektedir.

Temizlik ve hijyen Kağıtlarında %1'lik bir artışın söz konusu olabileceği ve Pazar payını % 17 civarına çekebileceği ön görülmektedir. 2021 yılındaki selüloz fiyatlarındaki artışlardan Temizlik ve hijyen Kağıtları üreticileri de büyük ölçüde olumsuz etkilenmiştir. Bu grupta yer alan kağıt üreticilerinin satış zincirinde yer alan büyük perakendecilerin Pazar gücünü ellerinde tutmaları nedeniyle girdilerdeki artışı satış fiyatlarına direkt olarak aktaramadığı bilinmektedir.

Avrupa Kağıt sektöründe yenilenebilir enerjiye ve biokütle kullanım dönüşün önceki yıllarda başlatılarak % 55 gibi oranlara ulaşması ile global ölçekteki kağıt üreticilerinin fosil yakıt ve enerji artışlarından büyük oranda etkilenmemesi beklenmektedir.

Yukarıda okuduğunuz bilgilerden de göreceğiniz gibi, değerlendirmelerin geneli global ölçekte yer alan bilgilerden oluşmaktadır. Türkiye'de yer alan özellikle büyük ölçekli üreticilerin bugünü yönetmek yerine, özellikle yarınları planlayarak programlarını yapmalarının daha doğru olacağı görüşündeyiz.

Kağıt Üreticileri Grubu